انواع کابل به لحاظ نوع رسانه

کابل ها را به لحاظ نوع رسانه مورد استفاده در آن و ویژگی های رسانه ای به دو دسته زیر تقسیم می کنند:

1-کابل های الکتریکی

2-کابل های فیبر نوری

در کابل های الکتریکی از یک رسانه فلزی (معمولا مس) به عنوان هادی داده ها استفاده می شود. کابل های الکتریکی به صورت دوسیمه به هم تابیده و یا هم محور ساخته می شوند.

کابل دو سیمه به هم تابیده از قدیم در سیم کشی تلفن مورد استفاده قرار می گرفته است.

به هم تابیدگی سیم ها اثر تداخلات میدان های مغناطیسی را ا که در محیط صنعتی فراوان است، کاهش می دهد. این نوع کابل بسیار ارزان است و استفاده از آن آسان است.

 

کابل های هم محور الکتریکی از یک هادی داخلی (هسته) و یک هادی خارجی  هم محور با آن تشکیل شده است.

این کابل برای استفاده در فواصل طولانی، بهتر از کابل دوسیمه به هم تابیده می باشد زیرا با سرعت بیشتری کار می کند (پهنای باند بیشتری دارد). قیمت این نوع کابل ها بیشتر از نوع قبلی است.

کابل هم محور را با سه هادی نیز می سازند این نوع کابل را کابل سه محوره می گویند. این کابل ها دارای یک غلاف فلزی محافظ است که آن را در برابر ضربه های مکانیکی محافظت می کند و در عین حال دارای خاصیت شیلد نیز می باشد.

شبکه های صنعتی الکتریکی قدیمی با ساختار باس معمولا از این نوع کابل بعنوان به عنوان رسانه شبکه استفاده می کنند.

این کابل بر اساس استاندارد IEEE802.3 ساخته می شود. پوشش پلاستیکی خارجی مقاوم در برابر آب و رطوبت است و امکان دفن کابل در زمین را نیز فراهم می آورد. غلاف آلومینیومی علاوه بر حفاظت مکانیکی ، در صورتی که زمین شود نقش شیلد را بازی می کند و انتقال سیگنال را در برابر تداخلات RF و سایر تداخلات الکترومغناطیسی ایمن می سازد.

بعد از غلاف آلومینیومی بدنه اصلی کابل که اصطلاحا کابل زرد نامیده می شود، نمایان می گردد. هادی خارجی به صورت بافته شده می باشد و بعد از آن یک لایه عایق و سپس هادی میانی قرار گرفته است. بعد از هادی میانی مجددا یک لایه عایق و به دنبال آن هادی داخلی قرار گرفته است.

برای کم کردن پدیده انعکاس ناشی از اتصال تکه های گوناگون کابل، بهتر است حتی الامکان از کابل یک تکه ساخت یک کمپانی و حتی با یک سریال تولید معین، استفاده نماییم.

 

در کابل های نوری داده ها به صورت پرتوهای نوری انتقال می یابند. فیبرهای نوری از شیشه ساخته می شوند. شیشه ماده ای بسیار ارزان و فراوان است. شیشه هایی که در فیبرهای نوری امروزی به کار می رود، بسیار شفاف است. کابل فیبر نوری به لحاظ ساختمان مشابه کابل هم محور است. در مرکز کابل هسته شیشه ای قرار دارد که نور از طریق آن انتشار می یابد. قطر هسته می تواند از چندین تا چند ده میکرون باشد.

هسته با محافظ شیشه ای پوشانده شده که ضریب شکست آن کمتر از هسته است. نور در هسته حرکت می کند. در محیط خارجی پوشش نازک پلاستیکی قرار دارد تا از پوشش شیشه ای محافظت کند.

فیبرها معمولا در بسته هایی بسته بندی و توسط پوشش خارجی محافطت می شوند.

فیبر نوری پهنای باند بیشتری نسبت به کابل الکتریکی دارد. تضعیف در آن کمتر و اثر تداخلات برآن ناچیز است. کابل نوری قادر به انجام وظیفه در شرایط محیطی سخت می باشد.

در کاربردهای وسیع و بزرگ، استفاده از فیبر نوری بسیار با صرفه است اما در کاربردهای کوچک استفاده از آن فعلا مقرون به صرفه نمی باشد.

 

نوع دیگر رسانه در شبکه های صنعتی، انتقال بی سیم است. انگیزه استفاده از شبکه بی سیم تامین نیازهای ارتباطی عناصر سیار می باشد.

در بسیاری از محیط های صنعتی (و غیرصنعتی)، اتصال پاره ای از عناصر به باس با استفاده از کابل یا هر اتصال فیزیکی دیگر مقدور و یا مطلوب نیست. در چنین حالتی نیاز به ارتباط بی سیم می باشد. ارتباط بی سیم معمولا از طریق امواج رادیویی یا امواج مادون قرمز (IR) برقرار می گردد.

امواج IR برای فواصل کوتاه و امواج رادیویی برای فواصل زیاد استفاده می شود. امواج IR برای شبکه بی سیم درون ساختمان بسیار مفید است زیرا این امواج از دیوار عبور نمی کند، بنابراین تداخل کمتر و امنیت بیشتری دارد.

استفاده از ارتباط IR امکان اتصال کامپیوتر قابل حمل و همچنین دستگاه های برنامه ریزی و عیب یاب در هر نقطه از سالن تولید، بدون هیچگونه اتصال فیزیکی به شبکه فراهم می آورد.