
رابط (میانجی) کاربر چیست ؟
مهندس نرم افزار با اعمال یک پروسه تکراری که اصول از پیش تعریف شدهی طراحی را به کار میبرد ،رابط کاربر را طراحی میکند. طراحی رابط کاربر یک ابزار ارتباطی موثر را بین انسان و کامپیوتر ایجاد می کند. با رعایت مجموعه اصول طراحی رابط ،طراحی ،موضوعات و اقدامات رابط را شناسایی نموده و سپس با ایجاد آرایش صفحه نمایش مبنای مدل و نمونه رابط کاربر را تشکیل میدهد.
نکته: طراحی رابط ،بر سه حوزه تاکید میکند :
1- طراحی رابط ها ،بین اجزای نرم افزار
2- طراحی رابط ها ،بین نرم افزار و سایر مصرف کنندگان اطلاعاتی غیر بشری (یعنی سایر اشیاء خارجی)
3- طراحی رابط بین یک انسان (کاربر) و کامپیوتر
در این مطلب ،قصد داریم به بررسی مورد سوم بپردازیم.
قواعد طلایی “تئو مندل” در مورد طراحی رابط :
1- واگذاری کنترل به کاربر
2- کاهش بار حافظهی کاربر
3- سازگار کردن رابط
1) واگذاری کنترل به کاربر :
مندل ،برخی اصول طراحی که به کاربر امکان کنترل میدهد را چنین تعریف میکند :
- تعیین شیوههای تعاملی ،به نحوی که کاربر را مجبور به انجام اعمال غیر ضروری یا نامطلوب نکند.
- ایجاد تعامل انعطاف پذیر
- امکان ایجاد وقفه و خنثی سازی (بازگشت) در تعامل کاربر
- کارآمد ساختن تعامل همراه با پیشرفت سطوح مهارتی و امکان سفارشی کردن آن
- مخفی کردن موارد فنی داخلی از کاربران عادی
- طراحی تعامل مستقیم با اشیایی که روی صفحهی نمایش ظاهر میشود.
2) کاهش بار حافظه کاربر :
مندل ،اصول طراحی را که رابط را قادر به کاهش بار حافظه میکند ،چنین بیان میکند :
- کاهش بار حافظهی کوتاه مدت
- ایجاد پیش گزینهی معنی دار
- تعیین میان برهایی که شهودی هستند.
- طرح بصری رابط ،باید بر اساس استعارهی جهان واقعی باشد.
- آشکار سازی اطلاعات به شیوهای تدریجی
3) سازگاری رابط :
مندل ،مجموعه ای از اصول طراحی را که به ایجاد سازگاری رابط کمک میکنند را چنین تعریف میکند :
- قرار دادن عمل فعلی در یک بافت معنی دار توسط کاربر
- حفظ ثبات در خانوادهی برنامههای کاربردی
- اگر مدلهای تعاملی پیشین ،انتظاراتی را در کاربر به وجود آورده اند ،تا زمانی که دلیل قانع کننده ای ندارید از انجام آن خودداری کنید.
مدل های طراحی رابط :
به هنگام طراحی یک رابط کاربر ،4 مدل اساسی به کار می آیند :
- مدل طراحی که توسط مهندس نرم افزار ایجاد میشود.
- مدل کاربر که توسط مهندس فاکتورهای انسانی (یا مهندس نرم افزار) ایجاد میشود.
- مدل ذهنی کاربر یا تعبیر سیستم ،که کابر نهایی از یک تصویر ذهنی میسازد.
- تصویر سیستم که توسط اجرا کنندگان سیستم به وجود میآید.
این مدل ها به طراح کاربر کمک می کنند تا مهمترین اصل طراحی رابط را رعایت کنند.
“شناخت کاربر و شناخت وظائف”
طبقه بندی کاربران :
- کاربران مبتدی
- کاربران مطلع و دورهای
- کاربران مطلع و دائمی
طراحی رابط های کاربر ،فرایندی تکراری است که در مدل حلزونی زیر ارائه شده است.
این روند ،4 فعّالیت مجزای ساختاری را در بر دارد :
- تحلیل و الگو سازی کاربر ،وظیفه و محیط و مدل سازی
- طراحی رابط
- ساخت رابط
- اعتبار سنجی رابط
تحلیل وظایف و مدل سازی :
وظایف انسانی ،به عنوان قسمتی از تحلیل وظایف ،تعریف و طبقه بندی میشوند. یک فرآیند ماهرانه ،برای رده بندی وظایف به کار می رود. به جای آن اشیاء و اقدامات ،تعریف و طبقه بندی میشوند.
پس از تحلیل وظائف –> طراحی رابط
فعّالیت های طراحی رابط :
اولین مراحل طراحی رابط ،با استفاده از روشهای زیر قابل انجام است :
- تعیین اهداف و مقاصد برای کاربر
- تبدیل هر هدف یا منظور به ترتیبی از اعمال خاص
- تعیین ترتیب وظایف و اعمال فرعی (یعنی سناریوی کاربر) ،که در سطح رابط اجرا خواهد شد.
- بیان وضعیّت سیستم (یعنی در زمان اجرای سناریوی کاربر ،رابط چگونه به نظر میرسد ؟)
- تعیین مکانیزمهای کنترل (یعنی اشیاء و اعمال در دسترس کاربر برای تعیین وضعیّت سیستم)
- نشان دادن تاثیر مکانیزمهای کنترل بر وضعیّت سیستم
- بیان این که کاربر چگونه از اطلاعات رابط ،کنترل وضعیّت را تفسیر میکند.
سیستم خانه امن
توصیه :
اگر پاسخهای متغیّر ،غیر قابل اجتناب بودند ،از تهیّهی معیارهای بصری (در خصوص پیشرفت) اطمینان حاصل کنید ،در این صورت کاربر از آنچه اتّفاق میافتد ،دور خواهد ماند.
توصیه :
هنگامی که راهنما را میسازید ،2 برابر نیرویی که گمان میکنید مورد نیاز است و 2 برابر کلماتی که گمان میکنید برای رفع خطا کافی است ،وقت بگذارید و به کار برید.
برخی معیارهای ارزیابی در بررسیهای اولیّه طراحی :
4 مسألهی مهمّی که سطحی در نظر گرفته میشوند :
- زمان پاسخگویی
- تسهیلات کمکی کاربر (نوع یکپارچه / نوع افزودنی)
- خطا گردانی اطّلاعات
- برچسب گذاری فرمان
ابزارهای پیاده سازی :
پس از ایجاد مدل طراحی ،این مدل به عنوان یک الگو یا نمونه پیاده گرفته میشود و بر اساس نظرات آنها اصلاح میگردد.
برای سازگاری این رهیافت تکراری طراحی ،مجموعهی وسیعی از طراحی رابط و ابزارهای الگوهای گسترش یافته وجود دارد.
این ابزارها را “UIDS” مینامند :
“بستهی ابزارهای رابط کاربر” یا “سیستمهای توسعهی رابط کاربر”
با فراهم نمودن اجزاء یا اشیایی ،ایجاد پنجرهها ،منوها ،محاورهی دستگاه ،پیغامهای خطا ،فرامین و بسیاری از عناصر دیگر یک محیط محاورهای را تسهیل میکنند.
برخی معیارهای ارزیابی در بررسی های اولیّه طراحی :
- طول و پیچیدگی مشخّصات کتبی سیستم و رابط آن
- تعداد وظایف تعیین شدهی کاربر و میانگین اعمال در هر کار
- تعداد اعمال ،وظایف و وضعیّتهای سیستم که در مدل طراحی تعیین شده
- پروتکل سبک رابط ،امکانات کمکی و خطاگردانی
اکنون داده های کمی و کیفی از طریق پرسشنامه ها که به ارزیابی رابط کمک میکند را جمع آوری میکنیم.
این آموزش بیش از ۳ سال قبل ارسال شده و اکنون در لیست بهروزرسانیهای سایت قرار دارد. اگر پیشنهاد یا انتقادی برای بهبود آموزش دارید، خوشحال میشیم به ما اطلاع بدهید.
با سلام..
مطلب مفیدی بود اما ای کاش امکان کپی از متن وجود داشت تابتوان از آن استفاده کرد.
با سلام
غیر فعال بودن امکان کپی برداری از متن به دلایل مختلفی از جمله جلوگیری کپی شدن مطالب توسط اسپمرها یا توسط برخی سیستم های فیدخوان و … می باشد.
در صورت نیاز میتوانید برداشت خود را از مطالب به صورت یادداشت و با ذکر منبع بنویسید.
همچنین میتوانید در صورت نیاز به راهنمایی های بیشتر در این زمینه یا درخواست متن مطلب، با ما در تماس باشید.