عکس پیش‌فرض نوشته

موتورهای الکتریکی از جمله تحهیزات پرکاربرد در صنعت محصوب می شوند که از آنها برای ایجاد حرکت، تولید فشار، پمپاژ مایعات و … استفاده می شود.

از نظر جریان الکتریکی، می توان موتورها را به دو نوع AC و DC تقسیم بندی نمود که موتورهای الکتریکی AC کاربرد بیشتری نسبت به نوع DC دارند.
 
Asincron motor
 

از جمله مزایای موتورهای AC نسبت به DC می توان به موارد زیر اشاره نمود:

1- ساختمان ساده تر

2- راه اندازی ساده تر

3- تعمیرات و نگهداری ساده تر

4- هزینه کمتر

5- مقاوت محیطی بیشتر

6- به دلیل در دسترس بودن برق AC، تقریبا در همه جا می توان از موتورهای AC استفاده نمود.

 

موتورهای AC خود به دو نوع تک فاز و سه فاز تقسیم می شوند که هر کدام از آنها دارای انواع و اقسام مختلفی می باشند.

موتورهای الکتریکی سه فاز به دو نوع سنکرون و آسنکرون تقسیم می شوند که از نظر کاربرد، نوع آسنکرون کاربرد بیشتری نسبت به نوع سنکرون دارد.

در این مطلب ما به بررسی ساختمان موتورهای آسنکرون سه فاز می پردازیم.

 

ساختمان و اصول عملکرد:

اساس کار موتورهای آسنکرون بر مبنای میدان مغناطیسی دوار بنا شده است و ساختمان آنها از دو بخش اصلی ساخته می شود:

  • استاتور
  • روتور

 

استاتور:

استاتور که از یک استوانه ی تو خالی شیاردار ساخته می شود، وظیفه تولید میدان مغناطیسی دوار را بر عهده دارد.

این بخش به عنوان بخش ثابت (غیر متحرک) یک موتور محسوب می شود.

استاتور از یک قاب فولادی تشکیل شده است که دارای شیارهایی از جنس فولاد سیلیکونی بوده و در آن سیم پیچی خاصی به صورت سه فاز قرار داده می شود.

 

روتور:

قسمت دوار یک موتور الکتریکی است که روی یک محور قرار گرفته و در صورت به چرخش در آمدن آن، موتور می تواند عمل خاصی را انجام دهد.

روتور نیز دارای سیم پیچی مخصوص خود است، با توجه به نوع سیم پیچی روتور، می توان موتورهای سه فاز آسنکرون را به دو نوع زیر تقسیم بندی نمود:

-موتور قفس سنجابی

-موتور روتور سیم پیچی شده

 

روتور قفس سنجابی:

این نوع روتور از هسته ی استوانه ای شکل مورق ساخته شده است که دارای شیارهای موازی در فضای بیرونی آن می باشد.

در هر شیار یک میله مسی یا آلومینیومی قرار گرفته و همه این میله ها از دو طرف (توسط یک رینگ) به یکدیگر متصل شده اند.

این ساختار، یک سیم پیچ اتصال کوتاه شده در روتور ایجاد می نماید.

این مجموعه شامل شیارها، میله های مسی و رینگ شبیه یک قفس بوده و از این رو به این نوع موتورها، روتور قفسی نیز گفته می شود.

در این نوع، روتور به صورت مستقیم با منبع جریان الکتریکی ارتباط نداشته بلکه میدان مغناطیسی ایجاد شده توسط استاتور در روتور ولتاژی را القا می نماید که باعث ایجاد جریان الکتریکی در روتور می شود.

در اکثر موتورهای سه فاز از این نوع روتور استفاده می شود زیرا دارای ساختمان ساده ولی مقاوم بوده و قابلیت استفاده در شرایط سخت محیطی را دارا می باشد.

 

موتور سیم پیچی شده:

این نوع روتور از هسته استوانه ای مورق ساخته شده است که روی آن یک سیم پیچی سه فاز مشابه سیم پیچی استاتور قرار گرفته است.

سیم پیچ روتور به صورت یکنواخت در شیارهای روتور توزیع شده و معمولا اتصال آن به صورت ستاره می باشد.

انتهای سیم پیچ روتور به سه عدد رینگ لغزان که روی محور روتور قرار گرفته اند، متصل می گردد.

این رینگ ها توسط سه عدد رئوستا، به منبع متصل می شوند.

وجود این مقاومت ها در مدار روتور باعث افزایش گشتاور راه اندازی موتور شده و درنتیجه موتور با قدرت بیشتری شروع به چرخش می نماید.

البته پس از سپری شدن زمان راه اندازی، به منظور کاهش تلفات، باید این مقاومت ها را از مدار خارج نمود.

این آموزش بیش از ۳ سال قبل ارسال شده و اکنون در لیست به‌روزرسانی‌های سایت قرار دارد. اگر پیشنهاد یا انتقادی برای بهبود آموزش دارید، خوشحال می‌شیم به ما اطلاع بدهید.