عوامل موثر در انتقال اطلاعات در ارتباطات

یکی از مهم ترین فناوری های قرن بیستم، فناوری اطلاعات و ارتباطات است که در آن به جمع آوری، پردازش و توزیع اطلاعات پرداخته میشود.

این فناوری امکانات غیر قابل تصوری را برای انسان به ارمغان آورده است که باعث افزایش کارایی او شده است.

در این مطلب عوامل موثر در انتقال اطلاعات را مورد بررسی قرار میدهیم.

 

در ارسال اطلاعات عوامل مهمی در چگونگی انتقال اطلاعات از یک نقطه به نقطه دیگر نقش دارند.

برخی از این عوامل عبارتند از:

پهنای باند

کانال های ارتباطی مختلف دارای سرعت های متفاوت اند.

این سرعت بر اساس پهنای باند اندازه گیری میشود.

پهنای باند تعداد بیت هایی است که در واحد زمان (bit per second) از طریق یک کانال ارتباطی انتقال میابند.

 

شیوه انتقال داده

داده به دو صورت سریال و موازی انتقال میاید؛ که در زیر به توضیح هر مورد میپردازیم.

1- انتقال سریال:

در این روش، همانند یک خیابان دو طرفه و باریک که اتومبیل ها پشت سر هم و یک به یک در حال حرکت هستند، بیت ها یک به یک به صورت متوالی و پشت سر هم انتقال می یابند.

برای مثال، داده های ارسالی از طریق خطوط تلفن به صورت سریال انتقال می یابند.

2- انتقال موازی:

در این روش، همانند یک بزرگراه چند بانده یک طرفه که چندین اتومبیل با هم و در باندهای مختلف بزرگراه در حال حرکت هستند، بیت ها از طریق چند خط به طور موازی و هم زمان با هم انتقال می یابند.

این روش برای فواصل کوتاه از قبیل اتصال رایانه به چاپگر (Printer) به کار میرود.

 

جهت انتقال داده

در یک سیستم ارتباطی سه حالت برای انتقال داده وجود دارد:

1- ارتباطات یک طرفه (Simplex Communication)

مانند جهت حرکت اتومبیل ها در یک خیابان یک طرفه است. داده فقط در یک جهت انتقال می یابد. در پخش رادیویی از این نوع انتقال استفاده میشود.

2- ارتباطات نیمه دو طرفه (Half – Duplex Communication)

مانند پل باریکی است که بر روی یک رودخانه قرار دارد و اتومبیل ها در هر زمان فقط از یک جهت میتوانند از روی آن عبور کنند.

در این نوع ارتباط، داده از هر دو جهت انتقال می یابد؛ ولی نه به طور همزمان. به عنوان مثال در دستگاه بیسیم از این نوع ارتباط استفاده میشود.

3- ارتباطات تمام دو طرفه (Full – Duplex Communication)

مانند حرکت اتومبیل ها در یک خیابان دو طرفه است، داده ها به طول همزمان از هر دو جهت انتقال می یابند.

به عنوان مثال، در تلفن معمولی یا تلفن همراه، طرفین مکالمه همزمان میتوانند صحبت کنند و بشنوند.

 

پروتکل

فرض کنید میخواهید بسته ای را برای دوستی ارسال کنید.

شما آدرس دوست خود را در محل مشخصی بر روی بسته کوچک مینویسید و آن را تحویل شرکت باربری میدهید.

شرکت باربری نیز آدرس نماینده خود را در شهر مقصد روی بسته بزرگ مینویسد و آن را تحویل شرکت هواپیمایی میدهد.

به طور کلی میتوان گفت که بر این سیستم قوانینی حاکم است که باید توسط اجزای آن رعایت شود؛ در غیر این صورت اجزای سیستم نمیتوانند به درسی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

 

پروتکل در ارتباطات، مجموعه ای از مقررات و توافق ها برای تبادل داده بین اجزای سخت افزاری و نرم افزاری در یک شبکه ارتباطی است تا طرفین بتوانند به درستی پیام یکدیگر را درک کنند.

 

در واقع پروتکل، شیوه تقسیم بندی، ارسال و جمع بندی مجدد بسته های اطلاعاتی و زمان تبادل اطلاعات را کنترل میکند.

پروتکل ها در ساخت و تهیه سخت افزارها و نرم افزاها در نظر گرفته شهد اند؛ برای مثال، پروتکلی که در تهیه نرم افزار ارتباطی منظور شده، تعیین میکند که چگونه گیرنده ی داده به فرستنده آن خبر دهد که داده را به درستی دریافت کرده است.