ترانزیستور به عنوان یکی از بزرگترین اختراعات در تاریخ مطرح شده است.
ترانزیستور عنصر فعال کلیدی در الکترونیک مدرن است، اگرچه میلیون ها ترانزیستور هنوز تکی و به صورت جداگانه استفاده می شوند، ولی اکثریت آنها به صورت IC همراه با دیودها، مقاومت ها، خازن ها و دیگر قطعات الکترونیکی برای ساخت یک مدار کامل الکترونیک ساخته می شوند.
ترانزیستور یکی از ادوات حالت جامد است که از مواد نیمه رسانایی مانند سیلسیوم و ژرمانیوم ساخته می شود.
یک ترانزیستور در ساختار خود دارای پیوندهای نوع N و P می باشد.
ترانزیستورهای جدید به دو دسته ی کلی تقسیم می شوند:
– ترانزیستورهای اتصال دوقطبی (BJT)
– ترانزیستورهای اثر میدان (FET)
اعمال جریان در BJT ها و اعمال ولتاژ در FET ها بین ورودی و ترمینال مشترک، رسانایی بین خروجی و ترمینال مشترک را افزایش می دهد، از این رو سبب کنترل جریان بین آنها می شود.
عملکرد ترانزیستور:
ترانزیستور از دیدگاه مداری یک عنصر سه پایه می باشد که با اعمال یک سیگنال به یکی از پایه های آن میزان جریان عبور کننده از دو یایه ی دیگر آن را می توان تنظیم کرد. برای عملکرد صحیح ترانزیستور در مدار باید توسط المان های دیگر مانند مقاومت ها و سایر عناصر، جریان ها و ولتازهای لازم را برای آن فراهم کرد (آن را بایاس کرد.)
ترانزیستور های اتصال دوقطبی (BJT):
در این نوع ترانزیستور با اعمال جریان با پایه بیس جریان عبوری از دو پایه کلکتور و امیتر کنترل می شود. تراتزیستورهای دو قطبی در دو نوع NPN و PNP ساخته می شوند. بسته به حالت بایاس این ترانزیستورها ممکن است در ناحیه قطع، فعال و یا اشباع کار کنند.
ترانزیستور BJT شبیه دو دیود است. دیود سمت چپ را دیود بیس-امیتر و دیود سمت راست را دیود کلکتور-بیس می نامند.
شیوه اتصال ترانزیستورهای BJT:
1- اتصال بیس مشترک: در این اتصال پایه بیس بین هر دو بخش ورود و خروجی مدار مشترک است. این نوع مدار دارای مقاومت ورودی کم و مقاومت خروجی زیاد می باشد و بهره جریان آن کمتر از یک می باشد.
2- اتصال امیتر مشترک: این نوع اتصال بیشتر از همه کاربرد دارد و مداری است که در آن امیتر بین بیس و کلکتور مشترک است. این مدار دارای امپدانس ورودی کم ولی امپدانس خروجی بالا می باشد.
3- اتصال کلکتور مشترک: این نوع اتصال برای تطبیق امپدانس در مدار بکار می رود زیرا برعکس حالت قبلی دارای امپدانس ورودی زیاد و امپدانس خروجی پایین است.
ترانزیستورهای اثرمیدان (FET):
فت دارای سه پایه به نام های درین D – سورس S – گیت G است که پایه گیت، جریان عبوری از درین به سورس را کنترل می نماید.
فت دارای دو نوع N کانال و P کانال هستند. در فت نوع N کانال زمانی که گیت نسبت به سورس مثبت باشد جریان از درین به سورس عبور می کند.
فت ها معمولا بسیار حساس بوده و و حتی با الکتریسیته ی ساکن بدن نیز تحریک می گردند. به همین دلیل نسبت به نویز بسیار حساس هستند.
این آموزش بیش از ۳ سال قبل ارسال شده و اکنون در لیست به‌روزرسانی‌های سایت قرار دارد. اگر پیشنهاد یا انتقادی برای بهبود آموزش دارید، خوشحال می‌شیم به ما اطلاع بدهید.