آموزش نصب لاراول : راه‌اندازی Laravel در ویندوز و لینوکس

در نصب و توسعه با فریمورک لاراول از محیط خط فرمان استفاده می‌کنیم. بعضی از ما که در ابتدای راه آشنایی خوبی با این محیط‌ها نداریم، برای راه‌اندازی و کار با آن سردرگم می‌شویم. در این آموزش به‌صورت تصویری و قدم به قدم روند نصب Laravel را یاد می‌گیریم.

لاراول یکی از محبوب‌ترین فریمورک‌های PHP است. در این آموزش روند نصب روی محیط محلی (localhost) را بررسی می‌کنیم. البته بخش دستورات نصب (که در محیط خط فرمان اجرا می‌کنیم) در محیط سرور نیز یکسان است.

معمولاً سایت را روی یک محیط توسعه راه‌اندازی و برنامه‌نویسی می‌کنیم. سپس آن را به محیط محصول (سایت اصلی) انتقال خواهیم داد. اگر در ابتدای راه هستید یا کارهای توسعه را یک نفری انجام می‌دهید، محیط توسعه می‌تواند روی سیستم خودتان باشد. (یعنی مشابه همین آموزش 🙂 )

پیش نیاز نصب Laravel

فریمورک لاراول با زبان PHP است؛ بنابراین باید مفسر PHP را روی سیستم داشته باشیم. همچنین برای کار با دیتابیس، نیاز داریم یک سیستم مدیریت پایگاه داده (DBMS) تیز داشته باشیم.

محبوب‌ترین دیتابیسی که در پروژه‌های ابتدایی استفاده می‌کنیم، MySQL است.

اگر از ویندوز استفاده می‌کنید، معمولاً این‌ها را به کمک ابزارهای جانبی (مثل آموزش نصب زمپ) فراهم می‌کنیم. اگر روی لینوکس هستید، علاوه بر xampp، می‌توانید پیکربندی و نصب PHP و دیتابیس را خودتان انجام دهید.

به زبان ساده، فریمورک (framework) مجموعه از کتابخانه‌ها و کدهاست که در کنار هم برای هدفی خاص استفاده می‌شوند. برای مدیریت این کتابخانه‌ها و کدها (بسته یا Package) از ابزارهایی استفاده می‌کنیم که به Package Manager یا «مدیر بسته» معروف هستند.

در این آموزش (و اکثر موقعیت‌ها) از Composer (کامپوزر) استفاده می‌کنیم؛ یعنی مدیریت نصب و به‌روزرسانی تمام پکیج‌های لاراول را به کامپوزر می‌سپاریم.

برای نصب این برنامهٔ ساده و سبک، به سایت getcomposer.org مراجعه کرده و آن را نصب کنید. به‌زودی آموزشی برای نصب آن در سایت منتشر می‌کنم.

به‌عنوان جمع‌بندی، ۳ موردِ زیر پیش‌نیاز ضروری در نصب لاراول هستند:

1. مفسر PHP (که با زمپ یا ابزارهای مشابه نصب می‌شود)
2. دیتابیس (دیتابیس MySQL همراه زمپ نصب می‌شود)
3. Composer برای مدیریت پکیج‌ها

سایر ابزارها

در کنار این پیش‌نیازها برای نصب لاراول، بنا به سلیقه و نیازتان باید دو ابزار دیگر نیز داشته باشیم:

• ویرایشگر کد یا IDE برای توسعه کدها (که می‌توانید از هر برنامه‌ای استفاده کنید)
• محیط خط فرمان (Command-Line) برای اجرای دستورات

برای مورد دوم، در لینوکس معمولاً از همان Terminal استفاده می‌کنیم. در ویندوز می‌توانید از cmd یا powershell استفاده کرده یا از ابزارهایی مثل Git Bash کمک بگیرید.

بررسی شناسایی PHP و Composer

برای کار با لاراول باید دستورات PHP و Composer در محیط خط فرمان (ترمینال لینوکس یا command ویندوز = کامندلاین) شناسایی شود.

جهت بررسی شناسایی صحیح PHP در سیستم، دستور زیر را در خط فرمان اجرا کنید:

php -v

برای بررسی نصب صحیح کامپوزر نیز یکی از ۲ دستور زیر را وارد کنید:

composer --version
composer -V

در هر دو مورد باید نسخه‌ای که نصب کرده‌ایم نمایش داده شود؛ اگر با خطایی شبیه is not recognized مواجه شدید، باید مسیر نصب مفسر یا کامپوزر را در env سیستم تعریف کنید.

مراحل نصب لاراول

در Laravel معمولاً از ابزار artisan (مدیریت درخواست‌های سایت) استفاده می‌کنیم. به زبان ساده‌تر یعنی از وب‌سرور apache روی زمپ استفاده‌ای نخواهیم کرد. البته اجباری در این مورد نیست ولی برای دسترسی به تمامِ امکانات توسعه، ترجیح می‌دهیم از زمپ و … استفاده نکنیم.

به همین دلیل، نیاز نیست فولدر لاراول ما حتماً در پوشه htdocs زمپ یا www ومپ باشد! (مثل اجباری که در نصب وردپرس داریم)

در هر مسیری که می‌خواهید پوشه کدهای سایتتان قرار بگیرید بروید؛ این محل می‌تواند دسکتاپ، یکی از درایوها یا همان مسیر htdocs باشد!

حالا در این مسیر خط فرمان را باز می‌کنیم:

• در ویندوز، اگر از گیت بش استفاده می‌کنید، کلیک راست کرده و Git bash Here را بزنید.
• در ویندوز برای باز کردن cmd یا powershell دقیقاً همین‌ها را در آدرس‌بار بنویسید و اینتر کنید.
• در لینوکس، Open Terminal بزنید.
• غیر از این‌ها، همیشه می‌توانید با دستور cd در خط فرمان به فولدر مورد نظر بروید. (مشابه تصویر بعدی)

در تصویر زیر، نمونه‌ای از استفاده از دستور cd برای رفتن به فولدر SabzDanesh که در درایو D سیستم قرار دارد را می‌بینید:

دستور نصب لاراول

اکنون باید به کامپوزر بگوییم پروژه لاراولی ما را نصب کند. نصب لاراول در حقیقت دانلود و کپی تعدادی فایل کد و تنظیم چند پارامتر در آن فایل‌هاست.

دستور زیر برای نصب Laravel با خط فرمان استفاده می‌شود:

composer create-project --prefer-dist laravel/laravel blog

بخش‌های این دستور را در ادامه توضیح می‌دهم:

• در ابتدا به کامپوزر می‌گوییم باید پروژه‌ای جدید ایجاد کند.
• ویژگی --prefer-dist مشخص می‌کند که نسخه پایدار را می‌خواهیم. (در مقابل --prefer-source که نسخه نهایی را از مخزن می‌گیرد.)
• laravel/laravel مشخص می‌کند فریمورک لاراول را باید نصب کند. (از بین پکیج‌های موجود در مخزن packagist، از یوزر laravel پکیجی به نام laravel نصب شود؛ یعنی چیزی که اینجاست.)
• در بخش آخری اسم پروژه را مشخص می‌کنیم. این اسم نام پوشهٔ پروژه و نام آن در فایل config پروژه را تعیین می‌کند.

اسم پروژه می‌تواند هر چیزی باشد. مثلاً در دستور زیر، نام را college تعیین کرده‌ام:

composer create-project --prefer-dist laravel/laravel college

حالا باید صبر کنیم تا دانلود پکیج‌ها به پایان برسد.

زمانی که نصب لاراول تمام شود، پیامی مبنی بر موفقیت‌آمیز بودن نمایش داده و یک APP Key برای پروژهٔ ما ساخته می‌شود. (به خط سبز یکی به آخر و key در خط آخر کامندلاین توجه کنید.)

اجرای سایت لاراولی

برای اجرای سایت به کمک artisan، وارد پوشه پروژه شوید. محیط خط فرمان را باز و دستور زیر را اجرا کنید:

php artisan serve

اگر مشکلی نباشد، پیامی مشابه زیر را می‌بینیم:

حال اگر آدرس 127.0.0.1:8000 یا localhost:8000 را در مرورگر باز کنیم، اولین صفحه از پروژهٔ لاراولی جدیدمان را مشاهده خواهیم کرد. 😉

تبریک! نصب لاراول را با موفقیت انجام دادید و سایتتان را روی محیط لوکال اجرا شد!

برای برنامه‌نویسی و توسعه سایت با Laravel باید تسلط خوبی بر زبان PHP داشته باشیم؛ اگر با این زبان آشناییِ مناسبی ندارید، دوره آموزش رایگان PHP را به شما پیشنهاد می‌کنم.

در جلسهٔ بعدی در مورد ساختار کلی فایل‌های لاراول صحبت می‌کنم. اینطوری با کلیت ماجرا آشنا می‌شود و درک بهتر از ساختار کدها پیدا خواهید کرد. قبول دارم که دیدن این همه کد و پوشه کمی ترسناک است؛ اما نگران نباشید، کار کردن با لاراول بسیار لذت‌بخش و شیرین است. 🙂

اگر سؤال یا چالشی در نصب laravel روی ویندوز یا لینوکس دارید، از بخش دیدگاه‌ها بپرسید.